Pawel z Aleppo Opis Ukrainy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wiedz [czytelniku], iż wokół klasztoru znajdują się dwadzieścia trzy cerkwie,cerkiewki i kapliczki, w których mnisi odprawiają nabożeństwa.Cerkwie po-łożone wśród ogrodów monasteru dostępne są dla ludzi świeckich.A oto wymie-nię niektóre z tych, które zwiedziliśmy i w których modliliśmy się: pierwsza,znajdująca się obok pomieszczeń przeora, piękna kaplica pod wezwaniem św.Piotra i Pawła; druga poświęcona św.Antoniemu i Teodozemu, lecz nie ta,jej imienniczka, z terenu pieczar; trzecia cerkiew ku czci Podniesienia św.Krzyżaw pobliżu pieczar świętych pustelników; czwarta cerkiew, najstarsza, wykutaw skale.Następne to kapliczki znajdujące się wewnątrz korytarzy pieczary: jed-na z nich (piąta) Bożego Narodzenia; druga (szósta) Zwiastowania N.M.P.; trze-cia (siódma) św.Antoniego i Teodozego, usytuowana w pobliżu ich cel.Na 38zewnątrz pieczar: ósma cerkiew ku czci Zmartwychwstania i dziewiąta Naro-dzenia Matki Boskiej.Dziesiąta to cerkiew Zw.Trójcy, wspominaliśmy o niejw związku z bramą wjazdową do monasteru.Pozostałe to: jedenasta św.Paras-cewy, dwunasta św.Michała.I jeszcze trzy kaplice znajdujące się przy cerkwiku czci Podniesienia św.Krzyża.OPIS WIELKIEJ CERKWI [SOB�R USPIECSKI]Wielka Cerkiew cała zbudowana jest z kamienia i cegieł i otynkowanawewnątrz i na zewnątrz.Na jej potężnym sklepieniu wznosi się dziewięć wysokichkopuł, pokrytych błyszczącą blachą, z dziewięcioma pozłacanymi krzyżami.Założona jest na planie czworoboku.Według naszych pomiarów długość jejwynosi sto czterdzieści kroków i tyle kroków ma jej szerokość, wysokość ponadsześćdziesiąt łokci147.Wchodzi się do niej po schodach.Od strony zachodniejznajdują się duże drzwi, a obok nich dwoje małych.Od strony południowejjest również troje drzwi, z których środkowe są większe od bocznych, od stronypomocnej są tylko jedne drzwi.W cerkwi są cztery ołtarze nie licząc narteksu,największy stoi pośrodku.Nad dużymi drzwiami od zachodu widnieje fresk przedstawiający ZaśnięcieN.M.P.[Uśpienie], a na prawo i lewo od niego podobizny dwóch książąt, fun-datorów tej cerkwi, i obok każdego wysokie okno.Powyżej fresku z MatkąBoską namalowane jest drzewo, na którego gałęziach siedzą święci, ponad nimtrzy duże okna, przestrzeń między nimi zajmują wizerunki św.Piotra i Pawła,a jeszcze wyżej ukazani są dwaj święci, chluba ziemi kozackiej św.Antonii św.Teodozy.Nad trzema oknami umieszczonymi ponad świętymi jest dużyłuk, wsparty na dwóch pilastrach stojących po bokach drzwi.Wiedz, że ponadtym łukiem jest belka i gzyms, czyli występ z pięknej czerwonej cegły z białymipasami między nimi, z wapna, a powyżej zaczyna się już sklepienie narteksu,który zwieńczony jest piękną ośmioboczną kopułą z ośmioma oknami, odzewnątrz pokrytą błyszczącą blachą.Zcianę nad małymi drzwiami [prawymi]zdobi fresk przedstawiający Matkę Boską z aniołami, trzymającymi ponadJej głową wianki.Powyżej są trzy okna, a jeszcze wyżej dwa, jedno nad drugim.Całość zamyka łuk z czerwonej cegły, ozdobiony różnymi elementami deko-racyjnymi.W narożniku ścian, zachodniej i południowej, wzniesiona jestpiękna półkopuła z krzyżem, pokryta blachą.Narożnik zachodnio-północny i część ściany północnej, aż po znajdujące siętu drzwi wejściowe, wykorzystany został do celów obronnych.Mieści się tu dużawieża z mnóstwem otworów strzelniczych.Małe drzwi [lewe] po zachodniej stronie cerkwi prowadzą do chrzcielnicy,nad nimi znajduje się fresk, przedstawiający Jana Chrzciciela.Jak już wspom-niano, po tej stronie jest troje drzwi w jednym szeregu.Ponad wizerunkiemJana Chrzciciela umieszczone są okratowane okna w liczbie dwunastu, pózniej 39łuk i, jak wyżej, opisany występ [gzyms] z czerwonej cegły.Ornamenty zdo-biące łuk podobne są do wykonywanych w świątyniach.Hanana [Syria].Nadtą częścią cerkwi umieszczona jest ośmioboczna kopuła z ośmioma oknami.Opisane freski są przepiękne, a ich kolory, zwłaszcza zielony i złoty, równieżi inne, wprawiają w zdumienie.Co się tyczy południowej ściany [prawa nawaboczna], to nad dużymi środkowymi drzwiami znajduje się jedno wąskie okno,wysokie na około dziesięć łokci, ponad nim są jeszcze trzy, nad którymi widniejewielki krucyfiks, a wyżej, jak to już opisywaliśmy łuk, występ, zaczynającesię sklepienie i ponad tym wszystkim kopuła.Nad drugimi drzwiami umieszczonesą dwa okna, jedno nad drugim, pomiędzy nimi wizerunek Chrystusa, MatkiBoskiej i św.Jana.Poniżej pierwszego okna namalowane są podobizny trzechpatriarchów.Również tu jest łuk, występ, sklepienie i u góry kopuła z krzyżem.Trzecie drzwi i ich otoczenie jest takie jak u poprzednich.Pomiędzy tymitrzema wejściami wznoszą się dwie niby-baszty z wysokimi oknami.Od północy jest tylko jedno wejście, nad którym znajduje się wizerunekśw.Stefana.Powyżej tych drzwi jest dziesięć okien i ponad nimi rozciąga sięłuk.Jest on najdłuższy spośród znajdujących się w soborze, zaczyna się od na-rożnika ściany ze wspomnianą wieżą obronną i dochodzi do ściany czwartegoołtarza.Jest to duża odległość.Kopuła nad tą częścią cerkwi [lewa nawa boczna]jest znacznie ładniejsza od wymienionych już.Kopuła wznosząca się ponad wielkim ołtarzem jest najpiękniejsza ze wszyst-kich.Dwie kopuły nad bocznymi apsydami są równej wysokości.Natomiastniby-kopuła ponad czwartym ołtarzem jest bardzo mała i niska.Kopuła umiesz-czona ponad prezbiterium wyglądem swym przypomina kopułę soboru św.Zo-fii148.Wznosi się ona na ośmiobocznej podstawie, jest bardzo wysoka, posiadawokół dwanaście oszklonych okien i ozdobiona jest piękną ornamentyką.Całapokryta jest blachą, błyszczącą jak srebro, a i jej krzyż jest znacznie większyniż inne, błyszczy on jak złoto.Wiedz, iż wszystkie ściany tej cerkwi umacniają żelazne pręty [kotwy]z wewnątrz na zewnątrz.Posiada ona w sumie dziewięć kopuł, liczba dużychokien w ścianach wraz z oknami kopuł wynosi około osiemdziesięciu, wszystkiemają żelazne kraty i przezroczyste szyby.Co do drzwi, to jest ich siedem, równieżone posiadają kraty [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki