von Clausewitz Carl O wojnie

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Trzecią korzyść natomiast możezużytkować zarówno nacierający, jak i obrońca.Widzimy stąd, jak ważne jest górowanie dla obrońcy, a ponieważ wsposób zdecydowany można je osiągnąć tylko na pozycjach górskich,powinna by z tego wypływać wielka ważność pozycji górskich dlaobrońcy.Z powodu jednak innych okoliczności sprawa przedstawia sięinaczej, jak to wyjaśnimy w rozdziale o obronie w górach.Tak się rzecz ma w obronie.Co się tyczy natarcia, to wyzyskuje ono do pewnego stopnia te samekorzyści wypływające z górowania, jakie posiada i obrona, a to dlatego,że natarcie strategiczne nie stanowi jednego tylko aktu jak natarcietaktyczne.Posuwanie się jego nie jest ruchem nieustannym kółekmechanizmu, lecz składa się z poszczególnych marszów i krótszych lubdłuższych pauz, a w każdym momencie spokoju nacierający podobniejak jego przeciwnik znajduje się w obronie.Z korzyści lepszej obserwacji wypływa zarówno dla natarcia, jak i dlaobrony poniekąd aktywne oddziaływanie górowania, nad czym będziemymusieli się jeszcze zastanowić: jest to łatwość operowania oddziałamiwydzielonymi.Te same bowiem korzyści, jakie wyciąga całość z pozycjidominującej, może wyciągnąć również i każda jej część składowa; aponieważ każdy wielki czy mały oddział wydzielony jest dzięki tejkorzyści silniejszy, dlatego na jego wydzielenie możemy się odważyć,narażając się na mniejsze niebezpieczeństwo niż w wypadku, gdy niezajmował on pozycji panującej.Jakie zaś korzyści wyciągnąć można ztakich oddziałów, powiemy na innym miejscu.Jeśli w położeniu naszym w stosunku do przeciwnika górowaniełączy się z innymi geograficznymi korzyściami, jeśli z innych jeszczepowodów będzie on uważał, że jest w swych ruchach skrępowany np.bliskością wielkiej rzeki, to ujemne strony jego położenia mogą się staćzupełnie decydujące tak, że nie potrafi on dość szybko ich zmienić.%7ładna armia nie zdoła utrzymać się w dolinie wielkiej rzeki, jeśli nieobejmuje skraju tworzących tę dolinę wzgórz.W ten sposób dominowanie terenu może się stać prawdziwym pano-waniem i w żaden sposób nie można zaprzeczyć realności tego wyobra-żenia.Jednak to nie przeszkadza, że wyrażenia: panujący teren", osła-niające stanowisko", klucz pozycji" itd,, jeśli opierają się na istociegórowania i spadku, są przeważnie pustymi łupinami bez zdrowegoziarna.Aby okrasić wyrazną nikłość wojskowych kombinacji, uczepionosię przeważnie tych dostojnych elementów teorii.Okoliczności brano tuza rzecz, samą, a narzędzie za rękę.Zajęcie podobnego terenu i pozycjitraktowano już jako przejaw siły, jako pchnięcie czy cios, podczas gdybyło to tylko podniesienie ręki, a pozycja ta stanowiła tylko martwenarzędzie, zwyczajną właściwość, która musi się dopiero w jakiś sposóbzrealizować; była ona samym tylko znakiem plus" czy minus", któremubrakowało wielkości.Tym pchnięciem czy ciosem, tym sposobem, tąwielkością - jest zwycięska walka; ona tylko naprawdę wchodzi wrachubę, tylko z nią można się liczyć i zawsze trzeba ją mieć na uwadze,zarówno przy ocenie w książkach, jak podczas działania w polu.Skoro więc decyduje tylko liczba i waga zwycięskich walk, to jasnejest, że przede wszystkim pod uwagę wziąć należy wzajemny stosunekarmii i ich wodzów i że rola odgrywana przez wpływ terenu może byćtylko podrzędna.KSIGA SZ�STAObronaROZDZIAA PIERWSZYNatarcie i obrona1.Pojęcie obronyJakie jest pojęcie obrony? Odparcie ciosu.Jakaż więc jest jej cecha?Wyczekiwanie na ten cios.Ta właśnie cecha zawsze sprawia, żedziałanie staje się obronne i tylko dzięki niej można na wojnie odróżnićobronę od natarcia.Ponieważ jednak bezwzględna obrona całkowicieprzeczy pojęciu wojny, gdyż w tym wypadku wojnę prowadziłaby tylkojedna ze stron, dlatego na wojnie obrona może być tylko względna, azatem i cecha ta powinna stosować się jedynie do pojęcia jako całości, anie rozciągać się na wszystkie jego części.Pewien epizod bojowy jestobronny, gdy oczekujemy napadu, szturmu nieprzyjaciela; bitwa - gdyoczekujemy natarcia, tzn.ukazania się wroga przed naszymi pozycjami,w naszym ogniu; kampania - gdy wyczekujemy wtargnięcianieprzyjaciela na nasz teatr wojenny.W tych wszystkich przypadkachwystępuje wraz z ogólnym pojęciem obrony cecha wyczekiwania iodpierania uderzeń nieprzyjaciela i nie wynika z niej sprzeczność zpojęciem wojny, gdyż możemy właśnie upatrywać korzyść wwyczekiwaniu, aż napad natknie się na nasze bagnety, a natarcie natrafina przygotowaną pozycję lub dogodny dla nas teatr wojny.Ponieważjednak, aby samemu prowadzić wojnę, trzeba odpowiadać na uderzenianieprzyjacielskie, dlatego i te działania zaczepne w wojnie obronnejodbywają się poniekąd pod ogólną nazwą obrony, tzn., że natarcie, jakimsię posługujemy, wchodzi w skład pojęcia pozycji czy też teatru wojny.Można więc w kampanii obronnej działać zaczepnie, w bitwie obronnejużywać zaczepnie poszczególnych dywizji, wreszcie nawet wzwyczajnym uszykowaniu obronnym wyrzucane pociski stanowiądziałanie zaczepne w stosunku do nieprzyjacielskiego szturmu.A zatemforma obronna prowadzenia wojny nie jest tarczą bezpośrednią; zasłonętworzą tu zręczne uderzenia.2.Korzyści obronyJaki jest cel obrony? Przetrwać.Przetrwać jest łatwiej niż zdobywać,a z tego już wynika, że obrona przy równych obustronnie środkach jestłatwiejsza niż natarcie.W czymże jednak tkwi ta większa łatwość prze-trwania lub wytrzymania? Oto w tym, że cały czas, który upływa niewykorzystany, przeważa szalę obrońcy.Zbiera on żniwo tam, gdzie jeposiał.Każde zaniechanie natarcia z powodu fałszywej oceny położenia,z bojazni czy braku energii wychodzi na dobro obrońcy.Korzyść ta nie-jednokrotnie podczas wojny siedmioletniej uratowała państwo pruskie odzguby.Korzyść ta, wynikająca zarówno z pojęcia, jak i celów obrony,tkwi w naturze wszelkiej obrony, a we wszystkich innych przejawachżycia, zwłaszcza w dziedzinie prawnej tak podobnej do wojny, stwierdzajej istnienie przysłowie łacińskie: beati sunt possidentes.Inną korzyścią,tym razem wynikającą z natury wojny, jest możność wykorzystaniamiejscowego położenia sprzyjająca szczególnie obronie.Po ustaleniu tych ogólnych pojęć zwróćmy się teraz do rzeczy samej [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki