Moriel Enrique Miasto poza czasem

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Postanowiła, że odwiedzi pana Masd�u, skoro on do niej za-dzwonił.Nie bała się.Gaudi nie tylko był nawiedzony: czasami środki halucynogen-ne wypełniały go pomysłami, które wydawały się nierealne, i wi-dział rzeczy nie takie, jakimi są, lecz takie, jakimi prawdopodob-nie były w poprzednim świecie.I ciekawe, że mnie o nie pytał,jakbym je już widział w tym poprzednim świecie albo posiadłsekret pamięci i czasu.359Podobnie jak Cerd� chciał stworzyć miasto pożyteczne, Gaudichciał stworzyć miasto magiczne.Znił o Barcelonie, która nie byłarealna, i żądał, żeby nawet robotnicy, ludzie najbardziej związaniz codzienną rzeczywistością, zapomnieli o tym wszystkim, co byłow niej bękarciego.Albowiem sny - głosił - mogą zmienić świat.Każdego ranka, o świcie, widział robotników przybywających zCiot czy z Campo del Arpa i wraz z nimi słyszał fabryczne syreny.Gaudi tak znienawidził to wezwanie, że któregoś wieczoru powie-dział mi, iż pewnego dnia już dłużej nie będzie się ich słyszało.- Będą osiemdziesiąt cztery dzwony w mojej świątyni SagradaFamilia - rzekł - i kiedy będą biły, w całym mieście nie będziesłychać niczego innego.Mogą wzywać do pracy, zagłuszą ten po-tworny dzwięk, który jest tylko krzykiem głodu fabryk.Bo ludziemogą nie jeść na czas, ale fabryki nie mogą.- Ale jeżeli pan nigdy nie zobaczy ukończonej świątyni - za-oponowałem - nie zobaczy też pan tych osiemdziesięciu czterechdzwonów.- Nieważne: zobaczą je inni.Czy pan myśli, że ci, co rozpoczęliśredniowieczne katedry, marzyli o tym, żeby zobaczyć je ukoń-czone? To było najmniej ważne: nie liczył się czas, liczyła się wia-ra.Wszystkie wspaniałe dzieła na tym świecie, najbardziej nie-przemijające, powstały dlatego, że samo ich powstawanie okazałosię piękne.Końcowy rezultat mają na względzie tylko kupcy.Dzieła wieczne nie mają końcowego rezultatu, gdyż sny tych, co jewidzą, ciągle je odnawiają, odmieniają i zmuszają do rodzenia sięraz i drugi.Ponadto ci budowniczy posiadali jakąś magię pełnąsekretów i nigdy tych sekretów nie odkryli.Zdałem sobie sprawę, że zna niektóre z tych sekretów, chociażani razu o nich nie mówiliśmy.I przyłapywałem się na tym, że360zadaję sobie pytanie, czy w ten sam sposób, jak ja żyję od wieków,nie jest on ponownym wcieleniem owych robotników bożych.Jego życie i jego architekturę - bo nie dało się ich rozdzielić - wy-pełniały dziwne symbole, jakie nigdy nie były uzależnione odprzypadku, tylko od jakiejś głębokiej racji, której Gaudi nikomunie wyjawiał.Zawsze obiecywał, że opowie mi o sekretach świą-tyni, ale nigdy tego nie robił.Pozwalał, żebym sam je stopniowoodkrywał.Na przykład krąg utworzony przez węże, który mógł symboli-zować literę G.On nazywał się Gaudi, ale był protegowanymhrabiego de G�ell, a poza tym biskup Astorgi, który zlecił mubudowę pięknego pałacu, nazywał się Grau.Wąż gryzący własnyogon był w jego architekturze symbolem nieskończoności.IGaudi żył w rodzaju nieskończoności, o której opowiadał tylkomnie w swoich nocach delirium, kiedy wspominał półgłosem na-zwy najbardziej sekretnych zakonów: benedyktyni, templariusze,cystersi i Synowie Salomona.Ludzie zapomnieli ich sekrety - tyl-ko kilku uczonych je badało - ale on zdawał się je przechowywać iuwieczniać w swoich kamiennych snach.Mieszkając z nim, zdałem sobie sprawę, że jest on człowiekiemskąpym, choć biednym.Każdy wydatek wydawał mu się zbędnydo tego stopnia, że jadł i ubierał się jak żebrak.Wszędzie chodziłpieszo - w tej Barcelonie, która zaczynała być niezmierna - i nieobchodziło go nic oprócz własnego dzieła.Wyglądał zwykle takżałośnie, że pewnej nocy zatrzymała go policja.- Nie miałem przy sobie dokumentów - wyjaśnił mi - a pozatym byłem zle ubrany.No cóż, tylko trochę zle ubrany.Brakowałomi kilku guzików, to prawda, i miałem ubranie spięte agrafkami.Policja zapytała mnie, czym się zajmuję, i oczywiście powiedzia-łem, że jestem architektem.361- A oni co zrobili?- Najpierw zaczęli się śmiać, a potem aresztowali mnie i za-prowadzili na komisariat.Odkryłem w nim zachowania, które zrywały ze wszystkiminormami mieszczańskiej Barcelony.Na przykład chodził nawetdziesięć kilometrów dziennie, żeby kupić gazetę tam, gdzie zaw-sze ją kupował, a pewnego dnia nazwał Unamuna ignorantem,gdyż ten mówił po angielsku, a nawet po duńsku, ale nie po kata-lońsku.Jemu też ubliżano.Niektórzy znajomi, widząc jego opłakany wygląd, mówili mu:- Niech pan stanie na rogu, położy kapelusz na ziemi, a zarobiwięcej niż jako architekt.Gaudi nie obrażał się o to.Mówił mi zwykle, kiedy był przy-gnębiony, że na świecie istnieje jakaś sekretna harmonia i że tęharmonię poznało w ciągu stuleci bardzo niewielu ludzi.On jejnie znał, ale pragnął ją poznać.I choć nigdy nie wyjawił mi se-kretów , zdołałem dostrzec pewne zbieżności.Był wielkim katolikiem i czuł szczególne nabożeństwo do Naj-świętszej Marii Panny z Montserratu i być może nie było to przy-padkowe [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki