[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.ZdaniemUspienskiego oznacza to, że podział krain zmarłych nagórną i dolną dokonał się pod wpływem chrześcijaństwa,pierwotnie była tylko jedna, określana jako Wyraj bądzRod.Według pewnych słowiańskich przekazów apokry-ficznych piekło i raj położone są obok siebie, a oddzielaje rzeka ognista.%7łmij  Potwór Chaosu jest bogiem wód i tych, którzyzwiązani są z wodami: burłaków i flisaków.Wody Zmier-ci, którymi włada w zaświatach, są także wodami oczysz-czenia ze wszystkiego co ziemskie.Folklor mówi, żez jego łez powstała rzeka, w której kąpie się Bóg, a MatkaBoska bieli szaty.Poświęconą mu rzeką był przedewszystkim Don, często uznawany za rzekę prowadzącądo Zaświatów.Podobną rolę odgrywać mogła rzeka We-lesa na Smoleńszczyznie, a na Haliczu Weleśnica.Jaksię zdaje, dlatego w zbiornikach wodnych składanow ofierze %7łmijowi rytualnie topioną dziewicę28.Jednak, wbrew Uspienskiemu, istnienie umiejscawia-nej w podziemiach krainy zmarłych zdaje się być rów-nie stare.Krainę tę określano jako Nawie (prasł.*nawL trup ,  świat zmarłych ) i identyfikowano z chrześci-27Nazwa sporyszu nawiązuje do rozmnożenia i powodzenia (spor), natomiastjego działanie wiąże się z obecnością ergotu, substancji najbardziej przypomi-nającej składem i działaniem syntetyczny LSD.28Aby woda nabrała  życia , musi pochłonąć człowieka. KRAINA ZMARAYCH79jańskim piekłem.Sądząc z pozostałości językowychdusza po śmierci wędrowała do Nawi lub do Lali.Ter-miny te oznaczały zarówno krainę zmarłych, jak i za-mieszkujące ją duchy, z reguły o demonicznym charak-terze.Rzezbione ich wizerunki zwane były lalkami lublelkami.Krainą zarządzał jeden z bogów (Długosz okre-śla go jako Nyja29), dotychczasowe rekonstrukcje lokujątu Welesa.Władca martwych mieszka pośrodku pod-ziemnego morza, gdzie zasiada na złotym tronie, w rękutrzyma miecz.Jego zadanie polega na ważeniu dobrychi złych uczynków zmarłego i wpuszczaniu go do krainyprzodków.Jego zoomorficznym odwzorowaniem jestwąż (%7łmij) przebywający u korzeni Drzewa Kosmicz-nego i broniący wejścia do Nawi.Jedno z jego określeń,Czerw (odpowiadające germ.Worm, zarazem oznacza-jące robaka i smoka) stanowiło kolejny synonim piekła,podobnie jak u wschodnich Słowian jego paszcza (AdL).Droga w zaświaty prowadziła przez ogień stosu po-grzebowego i wodę, jednoczone w postaci rzeki ogni-stej, albo też w głąb ziemi.Przewoznikiem duszy mógłbyć Weles, w folklorze funkcję tę pełni bowiem św.Mi-kołaj.40 dni po śmierci zmarły przekraczał wody śmier-ci, określane jako Zabyt Rieka  Rzeka Zapomnienia ,i bramy Nawi; od tego momentu nie było już dlań od-wrotu, dusza dołączała do bezimiennej rzeszy przodków.Okres czterdziestodniowy na przeprowadzenie duszy natamten świat zgodnie podają zródła ze wszystkich stron29Długosz uważał Nyję za Plutona.Nazwa ta występuje w Statucie prowincjo-nalnym, najbardziej prawdopodobnym zródle Długosza, jako Tija, bądz Yaya (jaja).Z niego zaczerpnął Długosz niemal cały zestaw bogów: Aada, Jasze, Nyja,Dzidzilelja. WIELKI MAYN80Słowiańszczyzny.Obrzędowość dotycząca duchówprzodków wskazuje na co najmniej czasowe przebywa-nie duchów zmarłych na ziemi i ich możność wspoma-gania potomków.Kilkakrotnie w ciągu roku bramy Nie-ba otwierały się i dusze mogły kontaktować się z żyją-cymi (zob.rozdział 6).Takim obrzędem żywienia prze-bywających czasowo na ziemi dusz oraz zjednoczeniaspołeczności żywych ze zmarłymi w jedną całość (gro-madę) są dziady.Axis mundiSymbolem jednoczącym różne poziomy i wymiarykosmosu jest zwykle centralna oś kosmiczna, czyli axismundi.Wokół niej zorganizowane są i na niej wspierająsię poszczególne jego piętra, poszczególne światy.Pio-nowa oś kosmiczna, umiejscawiana zawsze w centrum,przedstawiana jest na ogół jako Kosmiczny Słup (Filar,Kolumna, Drabina), jako Góra Kosmiczna bądz też jakoDrzewo Kosmiczne [ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • matkasanepid.xlx.pl