Kocikowski, Andrzej; Górniak Kocikowska, Krystyna; Bynum, Terry Wprowadzenie do etyki informatycznej (2001)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ustawa ponadto zabrania nieautoryzowanego ko-piowania i dystrybucji programów.Istnieje jednak kilka problemów wynikających z tego rodzaju prawa własności, jakie wspo-mniana ustawa nadaje twórcy programu.Po pierwsze, prawa autorskie odnoszą się tylko doprogramów zródłowych, a ostatnimi czasy również do programów wynikowych.Zasadą utrzy-mywaną przez lata jest to, że prawo autorskie obejmuje tylko sposób wyrażenia danej myśliprzez autora, a nie ją samą leżącą u podstaw dzieła.Ochrona copyrightów do oryginalnego dzieła autorskiego nie może w żadnym przypadku roz-ciągać się na jakąkolwiek ideę, procedurę, proces, system, metodę działania, koncepcję, zasadęczy odkrycie.[5]Tak więc prawo autorskie nie daje prawa do posiadania lub kontrolowania użycia algoryt-mu.Oznacza to, że ktoś może przyjrzeć się programowi chronionemu prawem autorskim,wychwycić zastosowaną metodę, napisać nowy, własny program, wyrażając go w innym ję-zyku lub sekwencji, i prawo autorskie nie zostanie naruszone.Istniały niegdyś kontrowersje dotyczące tego, czy programy wynikowe mogą być chro-nione prawem autorskim, czy też są one chronione jednocześnie z programami zródłowymi.Ten problem został wyjaśniony decyzją sądu w procesie Apple kontra Franklin; rozstrzygniętowówczas również kwestię, czy ROM (pamięć tylko do odczytu) podlega prawom autorskim.W procesie tym przyznano programom wynikowym i pamięci ROM ochronę na mocy prawaautorskiego.Ochrona praw autorskich obejmuje tylko sposób wyrażenia treści za pomocą uchwyt-nego środka wyrazu, a jednocześnie zrozumiały dla istoty ludzkiej.Sąd uznał, że ROM jestśrodkiem uchwytnym i że kryterium zrozumiałości zostało spełnione, ponieważ prawo stanowi,iż sposób wyrażenia ma być zrozumiały bądz to dzięki pomocy maszyny, bądz też bez niej.Rozszerzenie przepisów prawa autorskiego na kod wynikowy i pamięć ROM wzmocniłoochronę programów, jaką dają prawa autorskie, lecz ta forma zabezpieczenia ma nadal po-ważne ograniczenia.W zasadzie chroni ona twórcę programu przed kimkolwiek, kto chciałbyzrobić kopię programu, ale praktycznie takie wypadki są trudne do wykrycia, szczególnie gdydotyczą jednostek wykonujących jedną lub dwie kopie na swój własny użytek.Aatwiej jestwychwycić tych, którzy masowo produkują kopie i próbują je sprzedawać.Jednak gdy wieluludzi wykonuje kopie na użytek własny, może to w istotny sposób zaszkodzić możliwościomsprzedaży programu przez jego twórcę.Ponadto, jak już powiedziałam, prawo autorskie niegwarantuje kontroli nad algorytmem, istnieje więc ryzyko przechwycenia idei programu.B.OCHRONA TAJEMNICY HANDLOWEJ.Programy komputerowe mogą być także chronione i (zgodnie z jednym ze znaczeń termi-nu posiadać ) posiadane na mocy tajemnicy handlowej.Taka ochrona ma miejsce na skutekodwołania się do prawa stanowego.Większość tych przepisów prawnych odnosi się do każdej formuły, wzoru, urządzenia czy zestawienia informacji stosowanych w działalności handlo-wej i umożliwiających uzyskanie przewagi nad konkurencją, która ich nie stosuje.[6] Przyokreślaniu, czy dana rzecz może podlegać tajemnicy handlowej, bierze się pod uwagę wieleczynników.Należą do nich: wysiłek włożony w przygotowanie, łatwość lub trudność uzyska-nia czy też skopiowania informacji, wartość dla konkurencji.Rezultatem traktowania programów komputerowych jako tajemnicy handlowej jest nie-dostępność algorytmu, programu zródłowego i programu wynikowego w sferze publicznej.110 Deborah G.JohnsonTajemnica handlowa nie zabezpiecza jednak pamięci ROM przed odwrotną konstrukcją.Ochro-na przed tego typu działaniami byłaby możliwa dzięki zastosowaniu prawa autorskiego lubprawa patentowego, lecz to naruszyłoby tajemnicę handlową.Ochrona tajemnicy handlowej jest problematyczna po części dlatego, że utrzymanie se-kretu nie zawsze jest możliwe.Jak można sprzedawać lub dzierżawić program bez ujawnianiapewnych danych na jego temat albo bez udzielenia do nich dostępu? Jak można przeszkodzićpracownikom w pamiętaniu tych programów (a co najmniej ich głównych idei), kiedy zmie-niają pracę?[7] Co więcej, ważnym dla społeczeństwa niedociągnięciem ustawy o tajemnicyhandlowej jest to, że uniemożliwia ona innym zastosowanie danej myśli do stworzenia ko-lejnych wynalazków ulepszających i rozwijających ją w sposób nie wprowadzający konku-rencji.Zatem mimo że tajemnica handlowa stanowi silną formę zabezpieczenia dla twórców pro-gramów, znajduje ona zastosowanie tylko w odniesieniu do niewielu programów, tj.progra-mów stworzonych na własny użytek, dających ich właścicielowi przewagę nad konkurencją,a nie tych, które zostały stworzone w celu sprzedaży.Ponadto ma ona negatywny efekt w po-staci niedopuszczenia idei do sfery publicznej.C.OCHRONA PATENT�WNajbardziej obiecującą formą ochrony programów komputerowych jest ochrona paten-tów, ponieważ opatentowanie programu daje posiadaczowi patentu monopol na korzystaniez programu przez 17 lat.Ochrona patentowa programów komputerowych ma krótką, aczkol-wiek wyjątkowo skomplikowaną historię.Kwestia, czy opatentowanie może dotyczyć pro-gramów komputerowych, była wielokrotnie rozpatrywana przez Sąd Apelacyjny do SprawCelnych i Patentowych (CCPA Court of Customs and Patent Appeals), Amerykański Urząddo Spraw Patentów i Znaków Handlowych (USPTO U.S.Patent and trademark Office) orazSąd Najwyższy.W początkowym okresie obawiano się, że programy naruszą zasadę krokówmyślowych.[8] W ostatnich czasach koncentrowano się na matematycznej strukturze progra-mów i na uznawanej przez lata zasadzie, że wzory matematyczne nie mogą być niczyją wła-snością (nie mogą być opatentowane) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki