Stefan Żeromski Ludzie Bezdomni

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Chyba dlatego, że, jaksam przyznaje nasz srogi zoil, harujemy ze wszystkich zawodowcównajciężej i w najpodlejszych warunkach.Ale, jak zaznaczyłem, niebędę się nad tym rozwodził, bo, co tu w bawełnę obwijać, nie manad czym.Gdy doktor Judym zawiesi na swych drzwiach tabliczkęz godzinami przyjęć, gdy będzie miał do okrycia i wykarmienia nietylko swe studenckie ciało, ale także osoby drogiej kobiety i dziecka,wówczas da Bóg doczekać, może usłyszymy od niego mniej surowesłowo na temat przywar stanu lekarskiego.Chcę tu podnieść rzecz inną, mianowicie zwrócić uwagę kolegiJudyma na tę okoliczność, że jego myśli i wzloty altruistyczne niemają silnego gruntu.Lekarze nie trzymają wcale w ręku władzy,jaką im kolega przypisuje.Gdyby najszczerzej i najusilniej chcielizmusić szynkarza z Ch�teau-Rouge do zastosowania tak zwanych71Stefan %7łeromskiwymagań higieny, to im się to w żadnym razie nie uda.Zwiat jest to chy-try przemysłowiec, który nie myśli wcale pieniędzy zebranych wydawaćw tym celu, ażeby biedny pracowniczek mógł sobie lepiej a wygodniejprzepędzać życie.Dla sprawdzenia, że tak jest, trzeba zstąpić z wyżynyna padół.Kazania, choćby i bardzo piękne, nic tu nie poradzą.To powiedziawszy doktor Płowicz usiadł.Nastało milczenietrwające czas pewien, milczenie kłopotliwe i przykre.- Chciałem dorzucić parę wyrazów.- rzekł Tomasz głosem wąt-łym, chwiejnie dzwigając się ze swego krzesełka.- Prosimy.- szepnął ktoś z głębi.- Otóż, otóż.nie myślałem, że mój wywód, to jest.moje przed-stawienie rzeczy sprowadzi tak niespodziewane opinie.Nie miałemmyśli obrażania stanu lekarskiego, owszem, pragnąłem go uczcić zapomocą tego, com mniemał o jego roli w społeczeństwie ludzkim.Zdaje mi się to być dziwnym, że szanowni koledzy znalezli w tymwłaśnie kamień obrazy.Przecie ja nie wymagałem od lekarzy anifilantropii, broń Boże! ani tego, żeby nie byli ludzmi bogatymi.Czyżja nie mówiłem? Mówiłem i powtarzam, że lekarz dzisiejszy jest słu-gą, lekarzem-sługą ludzi bogatych.Czy sam jest bogaczem, to rzeczdrugorzędna.Ponieważ zaś moja myśl zrozumianą nie została,więc ją rozwijam w inny sposób.Lekarz dzisiejszy nie chce nawetzrozumieć, a raczej usiłuje nie zrozumieć tej prawdy, że sprowadza-jąc do zera posłannictwo swoje współdziała z chytrym, jak mówidr Płowicz, światem-przemysłowcem.Nie należy służyć mamonie.Mieć ją można, mnie to ani grzeje, ani ziębi.A teraz co do mieszkań,przytułków i tych poczciwych kąpieli.Sądzę, że szanowny kolegaKalecki zle zapatruje się na znaczenie tych instytucji.Fundowaniekąpieli dla ludu przez osoby postronne, przez filantropów, uważamza dążność chybioną.- Paradne! - zawołał ktoś na sali.-.gdyż odwraca naszą uwagę od tego, czyim obowiązkiem jestkąpiel dla swoich pracowników urządzić.Jeśli dyrektor kopalni72Ludzie Bezdomniwęgla wychodzi z podziemia, to ma do dyspozycji wannę urządzonąprzez właściciela kopalni.Cóż byśmy sądzili, gdyby dla takiego dy-rektora fundował wannę kolega doktor Płowicz z własnych, krwawozapracowanych, a jednak marnych funduszów? Tymczasem gdychodzi o jakiegoś człeczynę poniżej sztygara stojącego na drabiniesocjalnej, nic nie mamy przeciwko temu, ażeby doktor Płowiczz własnego majątku fundował mu sposób ablucji zabrudzonegosiedliska duszy.Oto gdzie leży kwestia.Utyskujemy, łamiemy ręcenad brudami miast, nad niechlujstwem ludu, my, lekarze, a gdy na-stręcza się możność od jednego zamachu skasować niechlujstwo.- Ciekawa rzecz, gdzie się ta możność nastręcza?-.żądając otwarcia łazni przez tego, w czyim interesie potemi brudem okryli się ludzie - my na miasto, do filantropa.To samo.- Ale kto ma nastawać, kto? Jaki organ, jakim sposobem?- My, lekarze! My, sól ziemi, my, rozum, my, ręka kojąca wszelkąboleść.- Jakim sposobem, jakim cudem?- Zmówmy się między sobą, naradzmy, wydajmy uchwałęi walczmy z głupotą społeczeństwa, które nie widzi, co to jest ulicaKrochmalna albo Kazimierz krakowski.- Kpisz pan czy o drogę pytasz!- Bynajmniej! Jeżeli przychodzą do mnie po radę, to niech jejsłuchają! W przeciwnym razie nie leczę, nie leczę wcale! Jeśli nieniszczę zródeł śmierci.Mówiąc to wszystko Judym tracił stopniowo a szybko poczucie pew-ności siebie.Formalne, kategoryczne a śmiałe zaprzeczenia wydarły muz głowy najsilniejsze argumenty.Chciał mówić jeszcze o mnóstwie kwe-stii, ale podobnie jak przedtem - stracił odwagę.W tej samej chwili, gdyon nie wiedział, co właśnie dalej mówić, nastało w sali zupełne milczenie.W przeciwległym kącie grono zebrane przy stoliku zaczęło głośno rozma-wiać o czymś innym [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki