Mickiewicz Adam Dziady

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.KS.PIOTROpowiem wam dwie dawne, ale pełne treści.SENATOR(ciekawy)O piorunie? - Doktorze? - mów!KS.PIOTR- dwie przypowieści.Onego czasu w upał przyszli ludzie różniZasnąć pod cieniem muru; byli to podróżni.Między nimi był zbójca; a gdy inni spali,Anioł Pański zbudził go: "Wstań, bo mur się wali".On zbójca był ze wszystkich innych najzłośliwszy:145Wstał, a mur inne pobił.On ręce złożywszyBogu dziękował, że mu ocalono zdrowie.A Pański anioł stanął przed nim i tak powie:"Ty najwięcej zgrzeszyłeś! kary nie wyminiesz,Lecz ostatni najgłośniej, najhaniebniej zginiesz".A druga powieść taka.- Za czasu dawnego.Pewny wódz rzymski pobił króla potężnego;I kazał na śmierć zabić wszystkie niewolniki,Wszystkie rotmistrze pułków i wszystkie setniki.Ale króla samego przy życiu zostawił,Tudzież starosty, tudzież pułkowniki zbawił.-I mówili do siebie głupi więznie owi:"Będziem żyć, podziękujmy za życie wodzowi".Aż jeden żołnierz rzymski, co im posługował,Rzekł im: "Zaprawdę wódz was przy życiu zachował;Bo was przykuje przy swym tryumfalnym wozieI będzie oprowadzał po całym obozie,I do miasta powiedzie; bo wy z tych jesteście,Których wodzą po Rzymie, onym sławnym mieście,Aby lud rzymski krzyknął: "Patrzcie, co wódz zrobił,On takie króle, takie pułkowniki pobił."Potem, gdy was w łańcuchach złotych oprowadzi,Odda was w ręce kata,a kat was osadziNa głębokie, podziemne i ciemne wygnanie,Kędy będzie płacz wieczny i zębów zgrzytanie".Tak mówił żołnierz rzymski; do żołnierza tegoKról gromiąc rzekł: "Twe słowa są słowa głupiego,Czyś ty kiedy na ucztach z twoim wodzem siedział,Ażebyś jego rady, jego myśli wiedział?"146Zgromiwszy, pił i śmiał się z swymi współwięzniami,Ze swymi hetmanami i pułkownikami.SENATOR(znudzony)Il bat la campagne.Księże, gdzie chcesz, ruszaj sobie.Jeśli cię jeszcze złowię, tak skórę oskrobię,%7łe cię potem nie pozna twa matka rodzonaI będziesz mi wyglądał jak syn Rollisona.(Senator odchodzi do swoich pokojów z Pelikanem.Ks.Piotr idzie kudrzwiom i spotyka Konrada, który, prowadzony na śledztwo od dwóchżołnierzy, ujrzawszy Księdza wstrzymuje się i patrzy nań długo)KONRADDziwna rzecz, nie widziałem nigdy tej postaci,A znam go, jak jednego z mych rodzonych braci.Czy to we śnie? - tak, we śnie, teraz przypomniałem,Taż sama twarz, te oczy, we śnie go widziałem.On to, zdało się, że mię wyrywał z otchłani.(do Księdza)Mój Księże, choć jesteśmy mało sobie znani,Przynajmniej Ksiądz mię nie znasz: przyjmij dziękczynienieZa łaskę, którą tylko zna moje sumnienie.Drodzy są i widzianiwe śnie przyjaciele,Gdy prawdziwych na jawie widzim tak niewiele.Wez, proszę, ten pierścionek, przedaj; daj połowęUbogim, drugą na mszę za dusze czyscowe;Wiem, co cierpią, jeżeli czyściec jest niewolą;Mnie, kto wie, czy już kiedy słuchać mszy pozwolą.KS.PIOTR147Pozwolą - Za pierścionek ja ci dam przestrogę.Ty pojedziesz w daleką, nieznajomą drogę;Będziesz w wielkich, bogatych i rozumnych tłumie,Szukaj męża, co więcej nizli oni umie;Poznasz, bo cię powita pierwszy w Imię Boże.Słuchaj, co powie.KONRAD(wpatrując się)Coż to? tyżeś?.czy być może?Stój na chwilę.dla Boga.KS.PIOTRBywaj zdrów! nie mogę.KONRADJedno słowo.%7łOANIERZNie wolno! każdy w swoję drogę.-SCENA IXNOC DZIAD�WOPODAL WIDA KAPLIC - SMTARZ - GUZLARZ I KOBIETA W %7łAAOBIEGUZLARZJuż idą w cerkiew gromadyI wkrótce zaczną się Dziady,Iść nam pora, już noc głucha.148KOBIETAJa tam nie pójdę, Guślarzu,Ja chcę zostać na smętarzu,Chcę jednego widzieć ducha:Tego, co przed laty wieluZjawił się po mym weselu,Co pośród duchów gromadyStanął nagle krwawy, blady,I mnie dzikim okiem łowił,I ani słowa nie mówił.GUZLARZOn żył może, gdym go badał,Dlatego nie odpowiadał.Bo na duchów zgromadzenie,W tajemniczą noc na Dziady,Można wzywać żywych cienie.Ciała będą u biesiadyAlbo u gry, albo w boju,I zostaną tam w pokoju;Dusza zwana po imieniuObjawia się w lekkim cieniu;Lecz póki żyje, ust nie ma,Stoi biała, głucha, niema.KOBIETACoż znaczyła w piersiach rana?149GUZLARZWidać, że w duszę zadana.KOBIETAJa tu sama zgubię drogę.GUZLARZJa tu z tobą zostać mogę.Tam beze mnie zrobią czary,Jest tam inny guślarz stary.-Czy słyszysz te śpiewy w dali?Już się tam ludzie zebrali.Pierwszą klątwę już zaklęli,Klątwę wianka i kądzieli,Wezwali powietrznych duchów.Widzisz tych świateł tysiące,Jakby gwiazdy spadające?Ten ognistych ciąg łańcuchów?To powietrznych roje duchów.Patrz, już nad kaplicą świecąPod czarnym niebios obszarem,Jak gołębie, kiedy lecąW nocy nad miasta pożarem,Odbijając żar ogniska,Ptastwo jak stado gwiazd błyska.KOBIETAOn nie będzie z tymi duchy!150GUZLARZWidzisz, blask z kaplicy bucha,Teraz klęli ognia władzą;Ciała w mocy złego duchaZ pustyń, z mogił wyprowadzą.Tędy będą ciągnąć duchy.Poznasz go, jeśli pamiętasz,Ukryj się ze mną w dąb suchy,W ten dąb suchy i wygniły,Tu się niegdyś wróżki kryły.Już rusza się cały smętarz,Rozwierają się mogiły,Wybuchnął płomyk niebieski;Podskakują w górę deski,Wysuwają potępieńceBlade głowy, długie ręce;Widzisz oczy jak żarzewie,Schowaj oczy, skryj się w drzewie.Upiór z dala wzrokiem piecze,Lecz guślarza nie urzecze.Ha!KOBIETACo widzisz?GUZLARZTrup to świeży!W nie zgniłej jeszcze odziezy.Dymem siarki trąci wkoło,151Czarne ma jak węgiel czoło.Zamiast oczu - w jamach czaszki%7łarzą się dwie złote blaszki,A w środku każdego kółkaSiedzi diablik, jak w zrenicy,I wywraca wciąż koziołka,Miga lotem błyskawicy.Trup tu bieży, zębem zgrzyta,Z ręki przelewa do ręki,Jak gdyby z sita do sita,Wrzące srebro - słyszysz jęki?WIDMOGdzie kościół? - gdzie kościół? gdzie Boga lud chwali?Gdzie kościół, ach, pokaż, człowiecze.Ach, widzisz, jak we łbie ten dukat mię pali,Jak srebro stopione dłoń piecze.Ach, wylej, człowieku, dla biednej sieroty,Dla więznia jakiego, dla wdowy,Ach, wylej mi z ręki żar srebrny i złoty,I dukat ten wyłup mi z głowy.Ty nie chcesz! ha, kruszec przelewać ja muszę,Aż kiedyś ten dzieci pozercaWyzionie łakomą, bezdenną swą duszę,Ten kruszec mu wleję do serca.A potem przez oczy, przez uszy wylejęI znowu tym wleję korytem,I będę tym trupem obracać jak sitem,Naleję, wyleję, przesieję!152Ach, kiedyż przez niego ten kruszec przesieję!Ach, czekać tak długo! - goreję! goreję!(ucieka)GUZLARZHa! -KOBIETACo widzisz?GUZLARZHa, jak blisko!Drugi wylazł, ku nam bieży.Jakie obrzydłe trupisko!Blade, tłuste, trup to świeży,I strój świeży ma na ciele,Ubrany jak na wesele;I gad niedawno go toczy,Ledwie mu wpół wygryzł oczy.Od kaplicy w stronę skoczył,Czart go uwiódł, czart zamroczył,Nie puści go do kaplicy.Czart przybrał postać dziewicy;I na trupa rączką kiwa,Okiem mruga, śmiechem wzywa;Skacze ku niej trup zwiedziony,Z grobu na grób, jak szalony [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki