[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Długosz o pomocy Jarosława Mądrego pisał przy pierwszej bitwie z Miecławem (s.40).Wg Powiesti orazGalla Anonima, jw.Miecław zginął w bitwie.yródło ruskie przypisuje Jarosławowi zasługę całkowitegopogromu jego wojsk.3Liczby wojsk, jak zwykle w kronikach średniowiecznych są przesadzone, nie wiadomo z jakiego zródławzięte.Gall Anonim, jw.rozdz.20, pisze tylko o 30 hufcach Mazowszan i 3 hufcach Kazimierza.Tam gdziemowa o wojsku Miecława użył Długosz terminu, zresztą często powtarzanego acies.Próbę określenia liczeb-ności acies czyli oddziału, hufca, jak na zmianę dajemy w przekładzie, podjął J.Dowiat, Kilka uwag o słow-nictwie Galla Anonima w związku z organizacją sil zbrojnych za Bolesława Krzywoustego, Kwart.Hist.LXVI, 1959, z.l, s.41 46.Acies mogła oznaczać 300-osobowy oddział konnicy (mniej więcej tyle co póz-niejsza polska rota).Wydaje się, że Długosz używając tej nazwy wziętej od autorów starożytnych nie miał namyśli żadnych konkretnych cyfr wojska.4Ucieczka Miecława do Prusów jest niewątpliwie amplifikacją ustępu opisującego pierwszą bitwę, zob.s.41. zbierze na nowo wojsko.Kiedy zachęcał do wszczęcia na nowo wojny pozostałychprzy życiu Prusów, Jaćwingów i barbarzyńców i wierzył, że spełnią się jeszcze jegonadzieje, sprawy wbrew jego przypuszczeniom inny zgoła wzięły obrót.Barbarzyńcybowiem doprowadzeni do wściekłości i słusznego gniewu o to, że wskutek jego raddoznali ogromnych strat bo utracili swoich ojców, braci, krewnych i całe wojsko związawszy Masława, poddają go różnym karom, torturom i zniewagom(barbarzyńcy bowiem nie zadowalają się zwykłym wymiarem kary).Wreszcieporanionego wieszają na zbudowanej w widocznym miejscu, odpowiedniej dlazdrajcy i oszusta szubienicy1 twierdząc, że nigdzie w doskonalszym i pełniejszymstopniu niż tam nie dozna tego wyniesienia2, którego sam szukał za cenę ich krwi izguby.Za życia i po śmierci słusznie urągali mu barbarzyńcy, dając mu wysokiestanowisko, którego szukał, mimo że przekraczało ono jego siły i możliwości.I takMasław, który wyobrażał sobie dawniej, że lata na skrzydłach Ikara, w największejhańbie skonał.W ten sposób znalazł odpowiedni i godny jego obyczajów ipostępowania koniec, bo choć pózno, to jednak dosięgła go sprawiedliwa zemstaBoża, a kara za jego przewrotne czyny, której uniknął ze strony Polaków, została muwymierzona w dwójnasób przez barbarzyńców, o których życzliwości byłprzekonany.Jego przypadek będzie mógł być dowodem i przykładem dlapotomnych, by nie starali się przywłaszczać sobie nieprawej i nie należącej im sięwładzy.Po tym zwycięstwie, odniesionym z pomocą Bożą nad Masławem, Prusami,Jaćwingami i innymi barbarzyńcami, które ogłoszone po sąsiednich krajach zdobyłowszędzie sławę i rozgłos, odwaga tych, co zamierzali buntować się albo wypowiadaćPolsce wojnę, osłabła do tego stopnia, że ze strony sąsiednich krajów Polska miałazapewniony pokój i bezpieczeństwo, a ze strony swoich całkowitą wierność i posłu-szeństwo.Nawet same Prusy, zmuszone do uległości królowi polskiemu, poddały sięcałkowicie jego władzy3.Uzyskawszy u Kazimierza zwolnienie swoich jeńców,przyjąwszy wyznaczony haracz, pozostały [Prusy] w wierności i poddaństwie, płacącdaniny Polakom.Pod rządami króla Kazimierza, dzięki jego niezwykłym wysiłkom iwielkiej sławie zapanowały wreszcie sprawiedliwość i całkowity spokój.1O powieszeniu Miecława na szubienicy przez Getów, po zadanych mu uprzednio męczarniach piszeKadłubek, ks.II, rozdz.14 i Kronika polsko-śląska, przez Prusów Kronika wielkopolska, Kromka książątpolskich, Mon.Pol.Hist., t.II, s.486, t.III, s.623.Za tymi przekazami poszedł Długosz.2Zob.Kadłubek, jw.: alta. tene, Kronika wielkopolska: altiora teneas.3S.Kętrzyński, op.cit., s.471 na podstawie Galla Anonima, ks.I, rozdz.22, przyjmuje, że książęKazimierz zdobył wtedy Pomorze Gdańskie, a utracił je Bolesław Zmiały.Tę utratę kwestionują dziśhistorycy (K.Tymieniecki, T.Grudziński, ostatnio J.Dowiat). Skończyła się niewola, znalezli pociechę płaczący, wzmogło się zaufanie, wiernośćznalazła zabezpieczenie, a ojczyzna rozszerzyła swoje granice. Auk jego stał się po-tężny, znalazł uznanie przed obliczeni Najwyższego, wsławił go szacunkiem zestrony nieprzyjaciół"1.Uciekł Prus, przestraszył się Czech, ustąpił ciemięzca i przezjego ręce Pan sprawił, że niegodziwi2 upokorzeni odeszli od nieprawości na drogępoprawy.Powszechnie też przez swoich i obcych był nazywany Odnowicielem3 i tenjego przydomek przetrwał aż do dnia dzisiejszego.W ten sposób, pokonawszyMasława i rozbiwszy w pył wszystkich innych wrogów naokoło, Polska wraz zwolnością odzyskała swoje dawne prawa.Puściwszy nadto w niepamięć cały okrespanowania tyrana, Kazimierz sam utrwalił siłę królestwa i wobec tego, że pomocBoża kierowała jego rządami, nikt nadal nie ośmielił się stawić mu oporu.Dzięki jegorozsądnym i umiarkowanym rządom tak dalece zaczęły wzrastać obecnie dobrobyt ispokój, że spowodowały zapomnienie minionych nieszczęść.Nic dziwnego.KrólKazimierz bowiem przez swą pobożność miły Bogu i ludziom zarządzał KrólestwemPolskim ze szczerym oddaniem uczciwie i z zachowaniem umiaru.Królowi Kazimierzowi rodzi się drugi syn Władysław.Wielki głód w Czechach.Królowa Polski Dobrogniewa urodziła królowi polskiemu Kazimierzowi drugiegosyna.Król polski Kazimierz obchodził jego urodziny w Krakowie niezwykleuroczyście i radośnie i nadał mu imię Władysław4.Nadto w tym samym czasie wielki głód nawiedził Czechy5.Ponieważ w po-przednich latach ziarno wrzucone w ziemię wydało lichy plon, a w roku bieżącym zdopuszczenia Bożego przepadły niemal wszystkie plony, wielu ludzi musiało opuścićojczystą ziemię i uciekać do Polski, na Węgry i do innych sąsiednich krajów,1W tym zdaniu są przejątki z tekstów biblijnych: Gen.49, 24, 29 i Eccl.42, 2.2Ezech.33, 8.3W kronikach jest też forma Restaurator, rzadziej Instaurator.4Władysław Herman, drugi syn księcia Kazimierza, wymieniony u Galla Anonima, ks.I, rozdz.19.Datajego urodzin jest tylko u Długosza.O.Balzer, Genealogia, s.100, za zrekonstruowaną zapiską Rocznika Kra-sińskich ustalił datę na 1040.Gdyby jednak przyjąć datę urodzin pierworodnego Bolesława na 1043 r.(zob.przyp.3 na s.44), Władysław nie mógłby się urodzić wcześniej niż w 1044 r.5O głodzie wg Kosmasa, ks.II, rozdz.12 pod r.1043. by uniknąć śmierci głodowej [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl matkasanepid.xlx.pl
.Długosz o pomocy Jarosława Mądrego pisał przy pierwszej bitwie z Miecławem (s.40).Wg Powiesti orazGalla Anonima, jw.Miecław zginął w bitwie.yródło ruskie przypisuje Jarosławowi zasługę całkowitegopogromu jego wojsk.3Liczby wojsk, jak zwykle w kronikach średniowiecznych są przesadzone, nie wiadomo z jakiego zródławzięte.Gall Anonim, jw.rozdz.20, pisze tylko o 30 hufcach Mazowszan i 3 hufcach Kazimierza.Tam gdziemowa o wojsku Miecława użył Długosz terminu, zresztą często powtarzanego acies.Próbę określenia liczeb-ności acies czyli oddziału, hufca, jak na zmianę dajemy w przekładzie, podjął J.Dowiat, Kilka uwag o słow-nictwie Galla Anonima w związku z organizacją sil zbrojnych za Bolesława Krzywoustego, Kwart.Hist.LXVI, 1959, z.l, s.41 46.Acies mogła oznaczać 300-osobowy oddział konnicy (mniej więcej tyle co póz-niejsza polska rota).Wydaje się, że Długosz używając tej nazwy wziętej od autorów starożytnych nie miał namyśli żadnych konkretnych cyfr wojska.4Ucieczka Miecława do Prusów jest niewątpliwie amplifikacją ustępu opisującego pierwszą bitwę, zob.s.41. zbierze na nowo wojsko.Kiedy zachęcał do wszczęcia na nowo wojny pozostałychprzy życiu Prusów, Jaćwingów i barbarzyńców i wierzył, że spełnią się jeszcze jegonadzieje, sprawy wbrew jego przypuszczeniom inny zgoła wzięły obrót.Barbarzyńcybowiem doprowadzeni do wściekłości i słusznego gniewu o to, że wskutek jego raddoznali ogromnych strat bo utracili swoich ojców, braci, krewnych i całe wojsko związawszy Masława, poddają go różnym karom, torturom i zniewagom(barbarzyńcy bowiem nie zadowalają się zwykłym wymiarem kary).Wreszcieporanionego wieszają na zbudowanej w widocznym miejscu, odpowiedniej dlazdrajcy i oszusta szubienicy1 twierdząc, że nigdzie w doskonalszym i pełniejszymstopniu niż tam nie dozna tego wyniesienia2, którego sam szukał za cenę ich krwi izguby.Za życia i po śmierci słusznie urągali mu barbarzyńcy, dając mu wysokiestanowisko, którego szukał, mimo że przekraczało ono jego siły i możliwości.I takMasław, który wyobrażał sobie dawniej, że lata na skrzydłach Ikara, w największejhańbie skonał.W ten sposób znalazł odpowiedni i godny jego obyczajów ipostępowania koniec, bo choć pózno, to jednak dosięgła go sprawiedliwa zemstaBoża, a kara za jego przewrotne czyny, której uniknął ze strony Polaków, została muwymierzona w dwójnasób przez barbarzyńców, o których życzliwości byłprzekonany.Jego przypadek będzie mógł być dowodem i przykładem dlapotomnych, by nie starali się przywłaszczać sobie nieprawej i nie należącej im sięwładzy.Po tym zwycięstwie, odniesionym z pomocą Bożą nad Masławem, Prusami,Jaćwingami i innymi barbarzyńcami, które ogłoszone po sąsiednich krajach zdobyłowszędzie sławę i rozgłos, odwaga tych, co zamierzali buntować się albo wypowiadaćPolsce wojnę, osłabła do tego stopnia, że ze strony sąsiednich krajów Polska miałazapewniony pokój i bezpieczeństwo, a ze strony swoich całkowitą wierność i posłu-szeństwo.Nawet same Prusy, zmuszone do uległości królowi polskiemu, poddały sięcałkowicie jego władzy3.Uzyskawszy u Kazimierza zwolnienie swoich jeńców,przyjąwszy wyznaczony haracz, pozostały [Prusy] w wierności i poddaństwie, płacącdaniny Polakom.Pod rządami króla Kazimierza, dzięki jego niezwykłym wysiłkom iwielkiej sławie zapanowały wreszcie sprawiedliwość i całkowity spokój.1O powieszeniu Miecława na szubienicy przez Getów, po zadanych mu uprzednio męczarniach piszeKadłubek, ks.II, rozdz.14 i Kronika polsko-śląska, przez Prusów Kronika wielkopolska, Kromka książątpolskich, Mon.Pol.Hist., t.II, s.486, t.III, s.623.Za tymi przekazami poszedł Długosz.2Zob.Kadłubek, jw.: alta. tene, Kronika wielkopolska: altiora teneas.3S.Kętrzyński, op.cit., s.471 na podstawie Galla Anonima, ks.I, rozdz.22, przyjmuje, że książęKazimierz zdobył wtedy Pomorze Gdańskie, a utracił je Bolesław Zmiały.Tę utratę kwestionują dziśhistorycy (K.Tymieniecki, T.Grudziński, ostatnio J.Dowiat). Skończyła się niewola, znalezli pociechę płaczący, wzmogło się zaufanie, wiernośćznalazła zabezpieczenie, a ojczyzna rozszerzyła swoje granice. Auk jego stał się po-tężny, znalazł uznanie przed obliczeni Najwyższego, wsławił go szacunkiem zestrony nieprzyjaciół"1.Uciekł Prus, przestraszył się Czech, ustąpił ciemięzca i przezjego ręce Pan sprawił, że niegodziwi2 upokorzeni odeszli od nieprawości na drogępoprawy.Powszechnie też przez swoich i obcych był nazywany Odnowicielem3 i tenjego przydomek przetrwał aż do dnia dzisiejszego.W ten sposób, pokonawszyMasława i rozbiwszy w pył wszystkich innych wrogów naokoło, Polska wraz zwolnością odzyskała swoje dawne prawa.Puściwszy nadto w niepamięć cały okrespanowania tyrana, Kazimierz sam utrwalił siłę królestwa i wobec tego, że pomocBoża kierowała jego rządami, nikt nadal nie ośmielił się stawić mu oporu.Dzięki jegorozsądnym i umiarkowanym rządom tak dalece zaczęły wzrastać obecnie dobrobyt ispokój, że spowodowały zapomnienie minionych nieszczęść.Nic dziwnego.KrólKazimierz bowiem przez swą pobożność miły Bogu i ludziom zarządzał KrólestwemPolskim ze szczerym oddaniem uczciwie i z zachowaniem umiaru.Królowi Kazimierzowi rodzi się drugi syn Władysław.Wielki głód w Czechach.Królowa Polski Dobrogniewa urodziła królowi polskiemu Kazimierzowi drugiegosyna.Król polski Kazimierz obchodził jego urodziny w Krakowie niezwykleuroczyście i radośnie i nadał mu imię Władysław4.Nadto w tym samym czasie wielki głód nawiedził Czechy5.Ponieważ w po-przednich latach ziarno wrzucone w ziemię wydało lichy plon, a w roku bieżącym zdopuszczenia Bożego przepadły niemal wszystkie plony, wielu ludzi musiało opuścićojczystą ziemię i uciekać do Polski, na Węgry i do innych sąsiednich krajów,1W tym zdaniu są przejątki z tekstów biblijnych: Gen.49, 24, 29 i Eccl.42, 2.2Ezech.33, 8.3W kronikach jest też forma Restaurator, rzadziej Instaurator.4Władysław Herman, drugi syn księcia Kazimierza, wymieniony u Galla Anonima, ks.I, rozdz.19.Datajego urodzin jest tylko u Długosza.O.Balzer, Genealogia, s.100, za zrekonstruowaną zapiską Rocznika Kra-sińskich ustalił datę na 1040.Gdyby jednak przyjąć datę urodzin pierworodnego Bolesława na 1043 r.(zob.przyp.3 na s.44), Władysław nie mógłby się urodzić wcześniej niż w 1044 r.5O głodzie wg Kosmasa, ks.II, rozdz.12 pod r.1043. by uniknąć śmierci głodowej [ Pobierz całość w formacie PDF ]