Wróblewski Janusz Reżyserzy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tak samo jest w XXI wieku.Modny dziś minimalizm,postmodernizm, konceptualizm stanowią rozwinięcie wcześniejszych teorii sformułowanych wobszarze sztuk plastycznych.Jestem świadom rozmaitych sprzeczności w sztuce filmowej i w malarstwie.Wiemy przecież, żew połowie XIX wieku plastycy ilustratorzy poddali się całej fali eksperymentów formalnych,mających na celu zastąpienie słowa obrazem.Prawdziwa rewolucja zaczęła się dopiero odimpresjonistów, którym zależało na stworzeniu nowej palety barw i odcieni.Tylko malarstwo mogłosię o coś takiego pokusić.Kino nigdy nie starało się być piękne.D.W.Griffith, wprowadzając do filmu fabułę, postąpił równie nieroztropnie jak katolicy, którzyustanowili kult dziewictwa.Rozwój obu tych dziedzin zależy teraz od stopnia sprzeciwu wobec tychwartości.Nikt z nas nie wierzy w niepokalane poczęcie, tak samo jak nikt nie wierzy, że aktkopulacji i śmierć przedstawione na ekranie są prawdziwe.Widząc, jak aktorzy piją herbatę wfilmie, sądzi pan, że robią to naprawdę.Ale kiedy uprawiają seks, albo zabijają, rozum nampodpowiada, że udają.Jeszcze gorzej wygląda to w teatrze.Ten sam aktor, na przykład grającdwadzieścia sześć razy w miesiącu Hamleta, musi co wieczór umierać.Nikt o zdrowych zmysłachnie uwierzy, że on rzeczywiście ginie.O tym, jak wielkie nieporozumienia może wywoływać sztuka iluzji, najlepiej świadczy słynnyokrzyk jednego z polskich widzów oburzonych premierowym pokazem Dzieciątka z M�con: Ludzie, nie dajcie się ogłupić!.Ten człowiek reprezentował idealny typ mojego widza.Przecież tematem filmu jest iluzja.Ktozostał zgwałcony? Fikcyjna postać, wymyślona przez autora scenariusza, czy aktor, który gra tępostać? Kino, jak powiedział Orson Welles, to blef.Na tym polega jego wielkość.Sztuka powinna imitować rzeczywistość czy ją kreować?Człowiek powinien odnajdywać się w sztuce.Dopiero pózniej winien przyglądać się naturze.Najdoskonalsze dzieła sztuki wywodzą się z umysłu człowieka, a nie z dążenia do odzwierciedleniarzeczywistości.Realizm i naturalizm to ślepy zaułek.Tacy reżyserzy jak Ken Loach czy Mike Leigh,którzy uprawiają sztukę mimetyzmu, marnują czas.Ludzie chodzą na ich filmy po to, aby udowodnićsobie, że jeszcze istnieją, chcą potwierdzić swoją tożsamość.Popatrz mówią ta aktorka trzymatak samo filiżankę jak moja ciotka.Albo: wszyscy płakaliśmy na pogrzebie wujka Freda, jak oni wtym filmie.Moim zdaniem to za mało.Sztuka musi odkrywać nowe terytoria; powinna wyrażać naszemarzenia; umożliwiać podróż do miejsc, do których nie mamy dostępu.Tak jak to się dzieje zasprawą Szekspira.Gdzie przebiega granica między oryginałem a falsyfikatem?Mówienie o tym tu, w Warszawie, mieście, które jest w stu procentach sztucznym tworem, możebyć nie na miejscu.To zresztą jest bardzo ciekawe zagadnienie.Jeśli wiemy, że Warszawa zostałazrekonstruowana po drugiej wojnie światowej, nic nas specjalnie nie zaskakuje.Ale kiedy o tymzapominamy, zadziwia nas jej piękno.Będąc ostatnio w Rzymie, obejrzałem na wzgórzukapitolińskim liczący dwa tysiące lat pomnik Marka Aureliusza.Nie wiedziałem, że niedawno tęfigurę zabrano do remontu.Ale oryginał nigdy tam nie powrócił.Jego miejsce zajęła kopia.Posągiczterech jezdzców Apokalipsy z placu świętego Marka w Wenecji też są falsyfikatami.Tak jest nacałym świecie.Wiemy, że istnieją trzy doskonałe kopie Mony Lisy.Która jest prawdziwa: ta wLuwrze, w Tokio, czy ta zamknięta w podziemiach jakiegoś banku? Wszystko zależy od tego, czy, jakmawiają rzymscy katolicy, masz wiarę.Wiara nie jest odpowiedzią na relatywizm.Czy naprawdę nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć,co jest prawdą, a co fałszem?Chodzimy po bardzo niepewnym gruncie.Dam panu przykład.Niedawno obchodziliśmy jubileusz2000-lecia narodzin Chrystusa.Ale wszyscy dobrze poinformowani teologowie utrzymują, że Jezusprzyszedł na świat w roku 86.Wierzenia powstają ze względu na okoliczności.Jeśli nasze potrzebysię zmieniają, następują w nich zmiany.Katolicyzm odnosił przez tyle lat sukcesy, ponieważ miałłatwość dostosowywania się do sytuacji.Ale istnieją jakieś fakty, co do których nie można mieć wątpliwości?Jestem neodarwinistą.Wierzę w świat materialny, co nie znaczy, że jestem materialistą.Staram siępatrzeć na rzeczywistość trzezwo, bez idealizowania.Ostatnio oglądałem mnóstwo średniowiecznychobrazów przedstawiających postać Chrystusa.Malarze północnoeuropejscy byli zafascynowanitajemnicą ciała Chrystusa.Najczęściej Jezus pojawia się na ich obrazach jako niemowlę zwyeksponowanymi genitaliami.Podkreślano w ten sposób człowieczeństwo Boga.Albo, chcącpokazać śmierć Boga-człowieka, przedstawiano go jako umierającego mężczyznę na krzyżu.Mamywięc dwa wielkie tematy tej sztuki: narodziny i śmierć Boga.Jeśli ja miałbym nakręcić film oChrystusie, skupiłbym się na ziemskim aspekcie jego istnienia.Chrystus przyszedł na świat jakoczłowiek [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Odnośniki