[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Z interesującej nas tu perspektywy szczególnie istotne jestto, że poszczególne emocje z jednej strony pojawiają się pod wpływemróżnych, odmiennych zdarzeń w środowisku podmiotu, a z drugiej to, żeuruchamiają one odmienne programy działania.Uczucie szczęścia pojawia się np.pod wpływem osiągnięcia przez człowieka etapu jakiegośdziałania i uruchamia program skierowany na kontynuowanie planudziałania i jego modyfikowanie, jeśli okazuje się to konieczne.Smutekpojawia się wskutek niepowodzenia w realizacji ważnego zamiaru lubutraty bieżącego celu, a uruchamiany przezeń program polega na niero-bieniu niczego (pasywności), konstruowaniu nowego planu działaniabądz poszukiwaniu pomocy.Złość jest rezultatem frustracji wynikającej z niemożności realizacji zamiaru, a skutkuje intensyfikacją usiłowań osiągnięcia tego celu lub agresją.Lęk najłatwiej zaobserwowaćwówczas, gdy dochodzi do zagrożenia celu ochrony ja" podmiotu lubkonfliktu wytyczonych przez podmiot celów.Reakcja uruchamianaw takim wypadku to zazwyczaj zatrzymanie bieżących działań, czujnośćwobec zewnętrznego środowiska, bezruch lub ucieczka.Pogarda z koleipojawia się zazwyczaj wtedy, gdy podmiot spotyka się z inną osobąpochodzącą z nieakceptowanego przez siebie i uznawanego za bezwartościowe środowiska społecznego.Programem, którym steruje ten rodzaj emocji, jest traktowanie wspomnianej osoby bez szacunku.Wiadomo też, w jakich sytuacjach pojawia się miłość macierzyńska, miłośćdziecka do rodziców, miłość o charakterze seksualnym czy wstręt i wia-1Amerykański badacz procesów perswazji Anthony Pratkanis opowiedział mi niedawno, że natrafił na dowody, iż w analogiczny sposób prowadzono w średniowieczuprocesy czarownic.4.3.Huśtawka emocjonalna.99domo, jakie (wyraznie odmienne) programy działań uruchamiają teemocje.Istotne jest także to, że emocje nadają odpowiednim programom status pilnych".Uruchamiają je niezwłocznie, zawieszając jednocześnie realizację alternatywnych programów działań (zob.np.: Oatleyi Johnson-Laird, 1995).Na poziomie neuroanatomicznym klucz do zrozumienia tego, w jaki sposób poszczególne emocje pojawiają się i uruchamiają różne programy działania, leży w poznaniu roli ciała migdałowatego (corpus amy-gdaloideum).LeDoux (1993) nazywa tę strukturę mózgu centralnymkomputerem emocjonalnym" potrafiącym opracowywać odbieraneprzez organizm sygnały i uruchamiać odpowiednie programy.Autor tensugeruje (zob.zwłaszcza: LeDoux, 1994; 2000; LeDoux i inni, 1990), żeciało migdałowate posiada wszelkie połączenia neuronalne, aby efektywnie pełnić tę funkcję.Odbiera impulsy z tych obszarów kory, którezwiązane są przede wszystkim ze wzrokowym i słuchowym rozpoznawaniem obiektów.Posiada też połączenia aferentne pozwalające na uzyskiwanie informacji odbieranych innymi zmysłami.U człowieka możeteż odbierać złożone informacje, zróżnicowane ze względu na ich znaczenie werbalne.Ma też połączenia z podwzgórzem, które od czasusłynnych badań Hessa (Hess, 1957, za: Frijda, 1986; Hess i Akert, 1955,za: Altman, 1970) uznawane jest powszechnie za strukturę silnie związaną z zachowaniami emocjonalnymi.Jeśli przyjmiemy za trafne sugerowane przez LeDoux nazwanieciała migdałowatego centralnym komputerem emocjonalnym, to faktten może mieć interesujące implikacje dla prowadzonych tu rozważań.Zakładaną przez nas hipotetyczną prawidłowość dogodnie będzie tubowiem wyjaśnić przez analogię do komputera.Każdy użytkownikkomputera personalnego wie, że w danej jednostce czasu urządzenie tomoże efektywnie sterować jakimś plikiem, np.pisanym przez nas właśnielistem czy artykułem naukowym.W innym momencie może zaś sterowaćzupełnie odmiennym plikiem umożliwiać nam obliczenia statystyczne,grę w sapera czy pisanie nowego listu lub artykułu.Z interesującej nastu perspektywy ważne jest jednak to, że w momencie, gdy kończymypracę z jednym plikiem, a zamierzamy zacząć używanie innego i wpisujemy już stosowne komendy, komputer zapisuje pewne informacje natwardym dysku i ładuje inne do swojej pamięci roboczej.Tak więc przezchwilę znajduje się jakby w stanie między programami".Już nie sterujestarym programem, ale jeszcze nie steruje programem nowym [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl matkasanepid.xlx.pl
.Z interesującej nas tu perspektywy szczególnie istotne jestto, że poszczególne emocje z jednej strony pojawiają się pod wpływemróżnych, odmiennych zdarzeń w środowisku podmiotu, a z drugiej to, żeuruchamiają one odmienne programy działania.Uczucie szczęścia pojawia się np.pod wpływem osiągnięcia przez człowieka etapu jakiegośdziałania i uruchamia program skierowany na kontynuowanie planudziałania i jego modyfikowanie, jeśli okazuje się to konieczne.Smutekpojawia się wskutek niepowodzenia w realizacji ważnego zamiaru lubutraty bieżącego celu, a uruchamiany przezeń program polega na niero-bieniu niczego (pasywności), konstruowaniu nowego planu działaniabądz poszukiwaniu pomocy.Złość jest rezultatem frustracji wynikającej z niemożności realizacji zamiaru, a skutkuje intensyfikacją usiłowań osiągnięcia tego celu lub agresją.Lęk najłatwiej zaobserwowaćwówczas, gdy dochodzi do zagrożenia celu ochrony ja" podmiotu lubkonfliktu wytyczonych przez podmiot celów.Reakcja uruchamianaw takim wypadku to zazwyczaj zatrzymanie bieżących działań, czujnośćwobec zewnętrznego środowiska, bezruch lub ucieczka.Pogarda z koleipojawia się zazwyczaj wtedy, gdy podmiot spotyka się z inną osobąpochodzącą z nieakceptowanego przez siebie i uznawanego za bezwartościowe środowiska społecznego.Programem, którym steruje ten rodzaj emocji, jest traktowanie wspomnianej osoby bez szacunku.Wiadomo też, w jakich sytuacjach pojawia się miłość macierzyńska, miłośćdziecka do rodziców, miłość o charakterze seksualnym czy wstręt i wia-1Amerykański badacz procesów perswazji Anthony Pratkanis opowiedział mi niedawno, że natrafił na dowody, iż w analogiczny sposób prowadzono w średniowieczuprocesy czarownic.4.3.Huśtawka emocjonalna.99domo, jakie (wyraznie odmienne) programy działań uruchamiają teemocje.Istotne jest także to, że emocje nadają odpowiednim programom status pilnych".Uruchamiają je niezwłocznie, zawieszając jednocześnie realizację alternatywnych programów działań (zob.np.: Oatleyi Johnson-Laird, 1995).Na poziomie neuroanatomicznym klucz do zrozumienia tego, w jaki sposób poszczególne emocje pojawiają się i uruchamiają różne programy działania, leży w poznaniu roli ciała migdałowatego (corpus amy-gdaloideum).LeDoux (1993) nazywa tę strukturę mózgu centralnymkomputerem emocjonalnym" potrafiącym opracowywać odbieraneprzez organizm sygnały i uruchamiać odpowiednie programy.Autor tensugeruje (zob.zwłaszcza: LeDoux, 1994; 2000; LeDoux i inni, 1990), żeciało migdałowate posiada wszelkie połączenia neuronalne, aby efektywnie pełnić tę funkcję.Odbiera impulsy z tych obszarów kory, którezwiązane są przede wszystkim ze wzrokowym i słuchowym rozpoznawaniem obiektów.Posiada też połączenia aferentne pozwalające na uzyskiwanie informacji odbieranych innymi zmysłami.U człowieka możeteż odbierać złożone informacje, zróżnicowane ze względu na ich znaczenie werbalne.Ma też połączenia z podwzgórzem, które od czasusłynnych badań Hessa (Hess, 1957, za: Frijda, 1986; Hess i Akert, 1955,za: Altman, 1970) uznawane jest powszechnie za strukturę silnie związaną z zachowaniami emocjonalnymi.Jeśli przyjmiemy za trafne sugerowane przez LeDoux nazwanieciała migdałowatego centralnym komputerem emocjonalnym, to faktten może mieć interesujące implikacje dla prowadzonych tu rozważań.Zakładaną przez nas hipotetyczną prawidłowość dogodnie będzie tubowiem wyjaśnić przez analogię do komputera.Każdy użytkownikkomputera personalnego wie, że w danej jednostce czasu urządzenie tomoże efektywnie sterować jakimś plikiem, np.pisanym przez nas właśnielistem czy artykułem naukowym.W innym momencie może zaś sterowaćzupełnie odmiennym plikiem umożliwiać nam obliczenia statystyczne,grę w sapera czy pisanie nowego listu lub artykułu.Z interesującej nastu perspektywy ważne jest jednak to, że w momencie, gdy kończymypracę z jednym plikiem, a zamierzamy zacząć używanie innego i wpisujemy już stosowne komendy, komputer zapisuje pewne informacje natwardym dysku i ładuje inne do swojej pamięci roboczej.Tak więc przezchwilę znajduje się jakby w stanie między programami".Już nie sterujestarym programem, ale jeszcze nie steruje programem nowym [ Pobierz całość w formacie PDF ]