[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.MIKOŁAJ REJ“Mnich”Rej otwarcie krytykuje mnichów (bestie, wyzyskiwacze, próżniacy).Porównuje ich do starych diabłów, szalonych i bezdusznych ludzi, którym bark wiary, nauki i bogobojności.Naśmiewa się z ludzi, którzy uważają kleryków za świętych, bogacili się.Tych nazywa największymi szaleńcami.“Pleban pieska na cmentarzu pochował”Rej wskazuje na chciwość duchowieństwa.Krytycznie ocenia postawę biskupa, który za pieniądze uznał psa za chrześcijanina.Wskazuje to też na przewrotność ludzi - czasem nie chcą pochować ludzi na cmentarzu, ale chowają psa - zwierzę.A łakomy na pieniądze biskup “uwierzył” w historyjkę plebana aby zgarnąć dukaty.“Baba co w pasyją płakała”Poeta naśmiewa się z księdza i baby, która płacze podczas wielkopostnego nabożeństwa.Kobieta płacze bo głos księdza przypomina jej głos ukochanego osiołka, który zdechł.Docina, śmieje się z księdza (zapewne bardzo grubego) przypominającego grubego osiołka, spasionego i zadbanego.Jest to też przytyk do wartości księży i ich zawziętości, w myśl przysłowia “Uparty jak osioł”.“Żywot człowieka poczciwego”W utworze tym zauważamy, że nie obca jest Rejowi reguła “Złotego środka” czyli życia zgodnie z naturą, umiejętność cieszenia się życiem.Człowiek poczciwy według Reja powinien osiąść wraz z rodziną w cichym wiejskim majątku, bo celem ziemianina jest praca na własnym wiejskim gospodarstwie.Życie toczyć się powinno tu zgodnie z naturą.Człowiek powinien podporządkować się rytmowi przyrody, zmienności pór roku i wynikającym z nich obowiązkom.(patrz także punkt 25.1)“Krótka rozprawa.”Stosunki panujące na wsi - patrz punkt 23.2SZYMON SZYMONOWIC“Żeńcy”Szymonowic prezentuje wieś dwojako: przynoszącą bogactwo i swobodną staroście (ekonomowi) oraz ciężką pracę i niedolę robotników i chłopów.Chłop zależny jest bowiem od starosty.Musi go słuchać (ile pracować, kiedy jeść, co mówić).Starosta ma pełną swobodę, pełnię władzy nad chłopem bo sprzyja mu prawo i siła (bogactwo i bicz).Chłop pańszczyźniany, robotnik folwarczny lub rolnik ma ciężkie życie, pełne cierpienia.Zależny jest od pana, który jest surowy, ostry i nie żałuje bata czy korbacza.Chłop żyje w ciągłym strachu, by nie powiedzieć czy nie zrobić czegoś co rozgniewało by pana.Chłop nie pracuje w zgodzie z prawami natury lecz prawami ustanowionymi przez Pana.Sielanka realistyczna (“Żeńcy”) ukazuje prawdziwe oblicze wsi i warunki życia chłopa wraz ze wszystkimi jego wadami i ciężarem jakie ono nakłada.Nie ukazuje zgodnie z konwencją renesansu życia pięknego, zgodnie z naturą, bez trosk i cierpień, brak afirmacji życia, będącej podstawową cechą utworów renesansowych.Realistyczna, prawdziwa rzeczywistość, obraz wsi, obdarty ze wszystkich złudzeń i wyobrażeń o lekkim i przyjemnym życiu na wsi.lOBLICZE SZLACHTY XVI WIEKUl“O POPRAWIE RZECZY POSPOLITEJ” FRYCZ-MODRZEWSKIlKSIĘGA I [o obyczajach]lJest to traktat o uczciwości i rozumie, który ma wspomagać działanie każdego człowieka.Mówi też o sprawiedliwości; wszyscy są równi.Za najwyższą cnotę uznaje on rozum (humanista).Zlikwidowanie żebractwa przez przytułki.Żąda opieki nad starcami i kalekami.Postuluje o ograniczenie wywozu zagranicę zboża, aby nie było głodu w kraju.Pragnie wprowadzenia urzędu czuwającego nad jakością i ceną towarów.Należy kultywować tradycje i obyczaje każdego narodulKSIĘGA IVlNawołanie do reformy kościoła.Duchowieństwo zasługuje na krytykę.Powinno propagować wartości duchowe i moralne, a nie zabiegać o doczesność, jednocześnie pragnąc władzy.lKSIĘGA VlKrytyka ludzi nie pragnących wykształcenia i źle traktujących nauczycieli.Pieniądze zamiast wydawać na zabawy i stroje należy wydać na naukę.Korzyści płyną też dla państwa i religii.Nauczycielami nie powinni być księża lecz ludzie świeccy.Uczący w duchu wiary.Łączenie moralności i wykształcenia intelektualnego.FRASZKI I PIEŚNI JANA KOCHANOWSKIEGO“O Kapelanie”Dowcipna anegdota o kapelanie, który na wymówkę królowej, że zaspał i późno wyszedł na mszę, tłumaczył się, że wogóle nie spał tej nocy.Kochanowski naśmiewa się z kościoła i z duchownych rozpustnych, pijących i nie spełniających swoich obowiązków.“O Kaznodzieji”Mowa o duchownych, którzy prawią kazania, ale się do nich nie stosują.Grzeszą, ale potępiają na ambonie grzeszników.Są źli i przewrotni.“O Doktorze Hiszpanie”Opowiada ona anegdotę o prawniku królewskim Rozjuszu, który wymknął się z grona zabawiających się kielichem kompanów, jednak towarzysze zabawy wywarzyli zamknięte drzwi jego pokoju i zaczęli przepijać do niego tak, że następnego dnia się dziwił: “Szedłem spać trzeźwo, a wstaję pijany”.“Pieśń o spustoszeniu Podola”Patrz punkt 23.1.2“Odprawa posłów greckich”Symbolem szlachty jest na przykład Aleksander.Samolubny egoista, uciekający w swych niecnych czynach do szantażu i przekupstwa.Ludzie żyjący w zbytku, przepychu.Zepsuta i zdegenerowana młodzież to przyszłość narodu.Młodzi ludzie mają albo mądrość albo bogactwo.Te dwie sprawy nie łączą się nigdy.(patrz także w punkcie 23.1.3)lCZŁOWIEK RENESANSU I JEGO SPRAWYllWZORCE OSOBOWE OKRESU ODRODZENIAl“ŻYWOT CZŁOWIEKA POCZCIWEGO” MIKOŁAJ REJJest to utwór parenetyczny czyli propagujący pewien typ osobowości, który ma być wzorem cnót dla czytelników współczesnych autorowi.W tym przypadku ideałem jest szlachcic, właściciel dóbr ziemskich, wiodący prawy i spokojny tryb życia.Rej podaje wiele pouczeń jak wychowywać młodego człowieka.Autor kładzie nacisk na wiek dojrzały.Według niego szlachectwo to nie tylko powód do chwały i wyróżnienie, ale obowiązek, który nakłada człowiekowi herb , powinność wobec ojczyzny i szereg cnót.Rej pokazuje to prezentując też scenki negatywne.Wyśmiewa naśladowców obcej mody, pretensjonalność i snobizm szlachciców zapatrzonych na inne kraje.Proponuje on szlachcicowi spokojny tryb życia w posiadłości wiejskiej, korzystanie z wszelkich dóbr, jakie przynoszą kolejne pory roku (zbiór owoców jesienią, rybołóstwo, a zimą polowania.).Rej nie stroni od analizowania kwestii życia człowieka (dobór małżonków, praca, rozrywka, obowiązki obywatelskie).Poczciwy ziemianin prowadzi pogodny tryb życia, nie boi się starości ani śmierci.[stoicyzm - spokój, umiar, cnotliwe życie w zgodzie z naturą i rozumem, rozplanowanie bez zbytnich namiętności][epikureizm: nie zakazuje on pełnego korzystania z dóbr natury i wsi, namawia do czerpania rozrywek, przyjemności wynikające z życia zapobiegliwego i gospodarnego człowieka poczciwego.lKSIĘGA IlOpowiada o młodości, kładzie nacisk na wychowanie, moralność i obyczajowość.Nie mówi o nauce.Zabawy, ćwiczenia cielesne.Po dzieciństwie może znaleźć się na możnym dworze (uczyć się) lub iść do wojska będzie ono go uczyło pożytecznych zachowań (oszczędność, rzemiosło rycerskie, cierpliwość, pokora wobec niewygodności, życie towarzyskie).Następnie powinien wrócić do domu, ożenić się i wieść życie rodzinne.lKSIĘGA IIlSzlachcic powinien być cnotliwy.Szlachectwo bowiem zależy od życia, a nie od urodzenia.Nie należy być pysznym, egoistycznym i trzeba dbać o wartości moralne.Na wszystko jest czas i miejsce.Życie ma być zgodne z rytmem natury.Natura wyznacza kolejność prac gospodarczych [ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl matkasanepid.xlx.pl
.MIKOŁAJ REJ“Mnich”Rej otwarcie krytykuje mnichów (bestie, wyzyskiwacze, próżniacy).Porównuje ich do starych diabłów, szalonych i bezdusznych ludzi, którym bark wiary, nauki i bogobojności.Naśmiewa się z ludzi, którzy uważają kleryków za świętych, bogacili się.Tych nazywa największymi szaleńcami.“Pleban pieska na cmentarzu pochował”Rej wskazuje na chciwość duchowieństwa.Krytycznie ocenia postawę biskupa, który za pieniądze uznał psa za chrześcijanina.Wskazuje to też na przewrotność ludzi - czasem nie chcą pochować ludzi na cmentarzu, ale chowają psa - zwierzę.A łakomy na pieniądze biskup “uwierzył” w historyjkę plebana aby zgarnąć dukaty.“Baba co w pasyją płakała”Poeta naśmiewa się z księdza i baby, która płacze podczas wielkopostnego nabożeństwa.Kobieta płacze bo głos księdza przypomina jej głos ukochanego osiołka, który zdechł.Docina, śmieje się z księdza (zapewne bardzo grubego) przypominającego grubego osiołka, spasionego i zadbanego.Jest to też przytyk do wartości księży i ich zawziętości, w myśl przysłowia “Uparty jak osioł”.“Żywot człowieka poczciwego”W utworze tym zauważamy, że nie obca jest Rejowi reguła “Złotego środka” czyli życia zgodnie z naturą, umiejętność cieszenia się życiem.Człowiek poczciwy według Reja powinien osiąść wraz z rodziną w cichym wiejskim majątku, bo celem ziemianina jest praca na własnym wiejskim gospodarstwie.Życie toczyć się powinno tu zgodnie z naturą.Człowiek powinien podporządkować się rytmowi przyrody, zmienności pór roku i wynikającym z nich obowiązkom.(patrz także punkt 25.1)“Krótka rozprawa.”Stosunki panujące na wsi - patrz punkt 23.2SZYMON SZYMONOWIC“Żeńcy”Szymonowic prezentuje wieś dwojako: przynoszącą bogactwo i swobodną staroście (ekonomowi) oraz ciężką pracę i niedolę robotników i chłopów.Chłop zależny jest bowiem od starosty.Musi go słuchać (ile pracować, kiedy jeść, co mówić).Starosta ma pełną swobodę, pełnię władzy nad chłopem bo sprzyja mu prawo i siła (bogactwo i bicz).Chłop pańszczyźniany, robotnik folwarczny lub rolnik ma ciężkie życie, pełne cierpienia.Zależny jest od pana, który jest surowy, ostry i nie żałuje bata czy korbacza.Chłop żyje w ciągłym strachu, by nie powiedzieć czy nie zrobić czegoś co rozgniewało by pana.Chłop nie pracuje w zgodzie z prawami natury lecz prawami ustanowionymi przez Pana.Sielanka realistyczna (“Żeńcy”) ukazuje prawdziwe oblicze wsi i warunki życia chłopa wraz ze wszystkimi jego wadami i ciężarem jakie ono nakłada.Nie ukazuje zgodnie z konwencją renesansu życia pięknego, zgodnie z naturą, bez trosk i cierpień, brak afirmacji życia, będącej podstawową cechą utworów renesansowych.Realistyczna, prawdziwa rzeczywistość, obraz wsi, obdarty ze wszystkich złudzeń i wyobrażeń o lekkim i przyjemnym życiu na wsi.lOBLICZE SZLACHTY XVI WIEKUl“O POPRAWIE RZECZY POSPOLITEJ” FRYCZ-MODRZEWSKIlKSIĘGA I [o obyczajach]lJest to traktat o uczciwości i rozumie, który ma wspomagać działanie każdego człowieka.Mówi też o sprawiedliwości; wszyscy są równi.Za najwyższą cnotę uznaje on rozum (humanista).Zlikwidowanie żebractwa przez przytułki.Żąda opieki nad starcami i kalekami.Postuluje o ograniczenie wywozu zagranicę zboża, aby nie było głodu w kraju.Pragnie wprowadzenia urzędu czuwającego nad jakością i ceną towarów.Należy kultywować tradycje i obyczaje każdego narodulKSIĘGA IVlNawołanie do reformy kościoła.Duchowieństwo zasługuje na krytykę.Powinno propagować wartości duchowe i moralne, a nie zabiegać o doczesność, jednocześnie pragnąc władzy.lKSIĘGA VlKrytyka ludzi nie pragnących wykształcenia i źle traktujących nauczycieli.Pieniądze zamiast wydawać na zabawy i stroje należy wydać na naukę.Korzyści płyną też dla państwa i religii.Nauczycielami nie powinni być księża lecz ludzie świeccy.Uczący w duchu wiary.Łączenie moralności i wykształcenia intelektualnego.FRASZKI I PIEŚNI JANA KOCHANOWSKIEGO“O Kapelanie”Dowcipna anegdota o kapelanie, który na wymówkę królowej, że zaspał i późno wyszedł na mszę, tłumaczył się, że wogóle nie spał tej nocy.Kochanowski naśmiewa się z kościoła i z duchownych rozpustnych, pijących i nie spełniających swoich obowiązków.“O Kaznodzieji”Mowa o duchownych, którzy prawią kazania, ale się do nich nie stosują.Grzeszą, ale potępiają na ambonie grzeszników.Są źli i przewrotni.“O Doktorze Hiszpanie”Opowiada ona anegdotę o prawniku królewskim Rozjuszu, który wymknął się z grona zabawiających się kielichem kompanów, jednak towarzysze zabawy wywarzyli zamknięte drzwi jego pokoju i zaczęli przepijać do niego tak, że następnego dnia się dziwił: “Szedłem spać trzeźwo, a wstaję pijany”.“Pieśń o spustoszeniu Podola”Patrz punkt 23.1.2“Odprawa posłów greckich”Symbolem szlachty jest na przykład Aleksander.Samolubny egoista, uciekający w swych niecnych czynach do szantażu i przekupstwa.Ludzie żyjący w zbytku, przepychu.Zepsuta i zdegenerowana młodzież to przyszłość narodu.Młodzi ludzie mają albo mądrość albo bogactwo.Te dwie sprawy nie łączą się nigdy.(patrz także w punkcie 23.1.3)lCZŁOWIEK RENESANSU I JEGO SPRAWYllWZORCE OSOBOWE OKRESU ODRODZENIAl“ŻYWOT CZŁOWIEKA POCZCIWEGO” MIKOŁAJ REJJest to utwór parenetyczny czyli propagujący pewien typ osobowości, który ma być wzorem cnót dla czytelników współczesnych autorowi.W tym przypadku ideałem jest szlachcic, właściciel dóbr ziemskich, wiodący prawy i spokojny tryb życia.Rej podaje wiele pouczeń jak wychowywać młodego człowieka.Autor kładzie nacisk na wiek dojrzały.Według niego szlachectwo to nie tylko powód do chwały i wyróżnienie, ale obowiązek, który nakłada człowiekowi herb , powinność wobec ojczyzny i szereg cnót.Rej pokazuje to prezentując też scenki negatywne.Wyśmiewa naśladowców obcej mody, pretensjonalność i snobizm szlachciców zapatrzonych na inne kraje.Proponuje on szlachcicowi spokojny tryb życia w posiadłości wiejskiej, korzystanie z wszelkich dóbr, jakie przynoszą kolejne pory roku (zbiór owoców jesienią, rybołóstwo, a zimą polowania.).Rej nie stroni od analizowania kwestii życia człowieka (dobór małżonków, praca, rozrywka, obowiązki obywatelskie).Poczciwy ziemianin prowadzi pogodny tryb życia, nie boi się starości ani śmierci.[stoicyzm - spokój, umiar, cnotliwe życie w zgodzie z naturą i rozumem, rozplanowanie bez zbytnich namiętności][epikureizm: nie zakazuje on pełnego korzystania z dóbr natury i wsi, namawia do czerpania rozrywek, przyjemności wynikające z życia zapobiegliwego i gospodarnego człowieka poczciwego.lKSIĘGA IlOpowiada o młodości, kładzie nacisk na wychowanie, moralność i obyczajowość.Nie mówi o nauce.Zabawy, ćwiczenia cielesne.Po dzieciństwie może znaleźć się na możnym dworze (uczyć się) lub iść do wojska będzie ono go uczyło pożytecznych zachowań (oszczędność, rzemiosło rycerskie, cierpliwość, pokora wobec niewygodności, życie towarzyskie).Następnie powinien wrócić do domu, ożenić się i wieść życie rodzinne.lKSIĘGA IIlSzlachcic powinien być cnotliwy.Szlachectwo bowiem zależy od życia, a nie od urodzenia.Nie należy być pysznym, egoistycznym i trzeba dbać o wartości moralne.Na wszystko jest czas i miejsce.Życie ma być zgodne z rytmem natury.Natura wyznacza kolejność prac gospodarczych [ Pobierz całość w formacie PDF ]